Theo Nhà nghiên cứu văn hóa dân gian Nguyễn Hùng Vĩ cho biết, Tiết Thanh minh là 1 trong 24 tiết khí. Tiết khí này được lập lịch theo quan niệm của các quốc gia phương Đông.
Về mặt nghĩa đen, Thanh là khí trong, Minh là sáng sửa. Tiết Thanh minh nghĩa là khi trời mát mẻ quang đãng. Tiết Thanh minh là tiết thứ 5 trong 24 tiết khí, bắt đầu sau ngày Lập Xuân 45 ngày và sau ngày Đông chí 105 ngày. Tiết Thanh minh kéo dài khoảng 15 – 16 ngày, và ngày đầu tiên được gọi là Tết Thanh minh.
Ngoài Tết Thanh minh, vào những ngày đầu năm tháng 3 còn có Hội Đạp Thanh hay còn gọi là hội giẫm cỏ. Đây là lễ hội cũng có nguồn gốc từ Trung Quốc trong dịp này, nam nữ sắm sửa cho mình quần áo đẹp để cùng đi chơi xuân.
Hiện nay, ở Việt Nam không còn lưu truyền lễ hội này nữa nhưng vẫn chúng ta vẫn có thể biết được lễ hội này qua đoạn thơ trong Truyện Kiều của Nguyễn Du:
“Thanh minh trong tiết tháng ba,
Lễ là tảo mộ, hội là đạp thanh,
Gần xa nô nức yến anh,
Chị em sắm sửa bộ hành chơi xuân,
Dập dìu tài tử giai nhân,
Ngựa xe như nước áo quần như nêm”
Ý nghĩa của Tết Thanh minh
Dân gian quan niệm “sống có nhà, chết có mồ”. Tức là đối với người khuất thì mộ là nhà; đối với người sống thì ngôi mộ khiến cho ta có cảm giác được gần, là nơi thể hiện tình cảm với người đã khuất.
Vào ngày Tết Thanh minh, chúng ta tưởng nhớ đến người thân đã mất bằng cách chăm sóc, dọn dẹp mộ của họ. Nếu như người thân của mình còn ở trong cõi ngạ quỷ, vong linh, thì họ vẫn được yên lòng. Đây là tấm lòng nghĩa cử tốt đẹp của người sống đối với người đã khuất.
Hơn nữa, việc tạ lễ như vậy cũng sẽ giúp cho những vị thần linh cai quản ở vùng đó có thêm phước báu, người thân của mình cũng được an ổn hơn.
Do vậy, Tết Thanh minh là một phong tục truyền thống có tính nhân văn, nhắc nhở chúng ta sống hướng về cội nguồn, niệm tâm tri ân, tỏ lòng thành kính của mình đối với những người đi trước mà còn là cơ hội tuyệt vời để gia đình sum họp và thảo luận về việc xây dựng gia phả dòng họ.
Tết Thanh minh họp họ
Việc họp họ trong dịp này không chỉ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về nguồn gốc và lịch sử của gia đình mình mà còn góp phần vào việc kết nối và củng cố mối quan hệ gia đình.
Gia phả dòng họ là một bức tranh lịch sử về nguồn gốc, tổ tiên, ông bà đã góp phần vào việc hình thành và phát triển dòng họ.
Trong cuộc họp họ vào dịp Thanh Minh, các thành viên trong gia đình có thể cùng nhau đưa ra ý kiến, chia sẻ thông tin và kỷ niệm để hoàn thiện hơn bức tranh này.
Đầu tiên, một cuộc họp họ có thể bắt đầu bằng việc thảo luận về cách thu thập thông tin cơ bản của các thành viên, danh sách các thành viên trong dòng họ, và các sự kiện quan trọng đã xảy ra trong quá khứ. Qua đó, mỗi người có thể hiểu rõ hơn về nguồn gốc của mình và về mối quan hệ họ hàng.
Tiếp theo, trong cuộc họp, sẽ phân công nhiệm vụ cho các thành viên, các thành viên có thể cùng nhau đề xuất ý kiến về việc mở rộng và cập nhật gia phả. Có thể đặt ra các mục tiêu cụ thể như thu thập thêm thông tin về các thành viên mới, ghi chép lại các sự kiện quan trọng trong gia đình, hoặc kỹ thuật số hóa tài liệu lịch sử gia đình để bảo tồn lâu dài.
Ngoài ra, cuộc họp cũng là dịp để tôn vinh những người tiền bối và lắng nghe những câu chuyện, hồi ức về họ. Những câu chuyện này không chỉ làm giàu thêm kiến thức lịch sử của gia đình mà còn truyền đạt những giá trị, truyền thống gia đình từ thế hệ này sang thế hệ khác.
Cuối cùng, việc họp họ trong dịp Thanh Minh cũng là cơ hội để tạo ra các hoạt động gắn kết gia đình, như chụp ảnh gia đình, tổ chức các trò chơi truyền thống, hoặc thưởng thức những món ăn truyền thống. Những hoạt động này không chỉ tạo ra những kỷ niệm đẹp đẽ mà còn củng cố mối quan hệ và tình thân trong gia đình.
Trong tất cả, việc họp họ trong dịp Thanh Minh để bàn việc làm gia phả dòng họ là một cơ hội quý báu để gia đình sum họp, kết nối và cùng nhau xây dựng và bảo tồn di sản lịch sử và văn hóa của dòng họ.
Giải pháp công nghệ giúp làm gia phả vừa tiết kiệm thời gian vừa tiết kiệm chi phí
Trước đây, việc làm gia phả thủ công tốn nhiều thời gian, chi phí, một thời gian sau phải thuê thiết kế lại khi có cập nhật thành viên, không chủ động trong quản lý.
Hiện nay, cùng với sự phát triển của xã hội, công nghệ phát triển thì việc quản lý nhiều thành viên, nhiều đời trong họ lại vô cùng đơn giản và tiết kiệm chi phí khi có các loại phần mềm gia phả chuyên dụng hỗ trợ như:
+ Phần mềm Gia Phả Số Đại Việt
Thông tin liên hệ
Địa chỉ: Phòng 1210, tòa nhà Trinity Tower Số 145, Đường Hồ Mễ Trì, Phường Nhân Chính, Quận Thanh Xuân, TP Hà Nội
Website : https://giaphaso.com
Hotline/Zalo: 0979.33.88.11
Email: hotro@giaphadaiviet.com
Facebook: Gia Phả Đại Việt